Cây Chà Là ăn quả

1. Đặc điểm chung của cây Chà Là ăn quả

• Chà Là có nguồn gốc từ các nước Châu Á, đặc biệt phổ biến ở Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia. Có 2 loại Chà Là: Chà Là kiểng (cây cau Nga My) và Chà Là ăn trái.
• Chà Là ăn trái thuộc họ cau nên có hình dáng rất giống cây cau, cây dừa. Thân cây mập, thẳng và cao, hoặc có nhiều thân mọc ra từ gốc. Thân cây nhiều đốt, sần sùi do vết tích của các lá già rụng đi. Lá Chà Là khá to, dạng lá kép lông chim, dài từ 30 – 50cm, tỏa ra tạo thành tán lớn.
• Hoa Chà Là nhỏ, đơn tính, có màu vàng hoặc màu kem nâu, gồm 4 cánh nhọn.Hoa mọc thành cụm dài. Mùa hoa vào khoảng tháng 2 – 3. 

Hoa Chà Là tại vườn chúng tôi

• Chà Là cho quả rất sai, năng suất cao, quả thành chùm dài nặng trĩu. Quả nhỏ hình oval, dạng hạch cứng, ăn ngon. Quả có màu vàng hoặc màu nâu đỏ. Thời gian thu hoạch quả là vào tháng 8 – 12.

2. Công dụng của cây Chà Là ăn quả:

• Chà Là được trồng chủ yếu làm cây ăn quả vì trái ngon và bổ dưỡng, giá trị kinh tế cao. Có thể trồng cây Chà Là với số lượng lớn, trồng làm trang trại để làm cây kinh tế.

Trái Chà Là đem lại giá trị kinh tế cao

• Dáng cây thẳng, lá đẹp nên có thể trồng làm cây cảnh ngoại thất, trồng làm cây sân vườn, trồng dọc lối đi. Cũng có thể trồng Chà Là làm cây cảnh quan biệt thự, trong bệnh viện, trường học, công ty hoặc các khu công nghiệp, khu đô thị.
• Cây xòe tán rộng, có sức sống tốt, lại chịu được điều kiện khắc nghiệt nên có thể trồng làm cây công trình, cây bóng mát.

3. Công dụng, lợi ích của quả Chà Là

• Trong chà là chứa nhiều vitamin như thiamin, riboflavin, niacin, folate, vitamin A và K, và chất khoáng như canxi, sắt, phốt pho, natri, kali, kẽm, magiê, cùng nhiều năng lượng, đường và chất xơ.
• Làm khỏe xương: Hàm lượng selen, đồng, mangan và magiê rất có lợi cho sức khỏe và sự phát triển của xương, nhất là ở người bắt đầu có tuổi do xương bị yếu dần.
• Chữa rối loạn đường ruột: Chất nicotin của chà là rất tốt để chữa các bệnh rối loạn đường ruột, ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh và kích thích các vi khuẩn có lợi phát triển trong ruột. Các chất xơ hòa tan và không hòa tan, nhiều aminô a xít trong Chà là có thể hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, giúp các chất dinh dưỡng được hấp thu trong đường tiêu hóa.
• Giảm táo bón: Do chứa nhiều chất xơ hòa tan, chà là có thể làm giảm các triệu chứng táo bón. Hãy ngâm Chà là trong nước qua đêm, sau đó ăn vào buổi sáng.
• Duy trì sức khỏe hệ thần kinh: Kali có trong chà là là thành phần chính tăng cường sức khỏe hệ thần kinh, cải thiện tốc độ và sự tỉnh táo của não.
• Giảm say rượu: Ăn Chà là có thể chữa say rượu, giảm say khi uống quá nhiều rượu và ngăn ngừa dư vị khó chịu do đồ uồng cồn vào sáng hôm sau.
• Ngừa yếu sinh lý: Ngâm một nắm chà là trong sữa dê và để qua đêm, sau đó nghiền nát chà là, cho thêm bột bạch đậu khấu và mật ong. Toa thuốc này còn có tác dụng giảm tình trạng vô sinh do rối loạn tình dục.
• Làm đẹp: Tinh dầu Chà là giúp bảo vệ da, chống khô tóc. Quả Chà là có thể được dùng làm mặt nạ dưỡng da, dưỡng tóc, hoặc làm hỗn hợp tẩy trang.
• Giảm cân: Chà là khô có chứa hàm lượng chất xơ rất cao nên được xem là thực phẩm tuyệt vời cho người muốn giảm cân. Hơn nữa, nó còn có thể kiềm chế cơn thèm ăn của bạn.
• Ngừa ung thư vùng bụng: Nghiên cứu cho thấy, chà là có thể giảm nguy cơ và tác động của ung thư vùng bụng. Nó hoạt động như chất bổ dưỡng đối với mọi lứa tuổi và trong một vài trường hợp, chà là còn tốt hơn tân dược, không gây bất cứ tác dụng phụ nào và dễ tiêu hóa.
• Cung cấp năng lượng: Trong chà là có chứa hàm lượng cao đường tự nhiên như glucose, fructose và sucrose. Vì vậy, đây là món ăn vặt hoàn hảo để tăng năng lượng cho cơ thể.

4. Cách sử dụng, chế biến trái Chà Là:

• Cách 1: Bóc bỏ vỏ rồi ăn tươi, ăn kèm với đường hoặc sữa chua tùy thích.

Quả Chà Là ăn kèm sữa chua

• Cách 2: Chà là tươi hay khô có thể ăn kèm với bánh mì, làm sa lát trộn, nhân bánh, độn cơm (cho vào cơm sắp chín), ăn kèm với thịt lợn xông khói và các loại trái cây khác.
• Cách 3: Sấy khô, làm mứt, làm kẹo, đóng hộp. Cách này cũng giúp bảo quản Chà Là được lâu hơn.

Quả Chà Là sấy khô

• Cách 4: Làm sinh tố kem Chà là:
  – Nguyên liệu : 30 quả chà là, 2 muỗng cà phê sữa bột, 80ml sữa tươi, 400g kem vani.
  – Cách làm :
  + Cắt nhỏ quả chà là ra, cho vào cối xay.
  + Cho thêm sữa bột, sữa tươi, kem vào xay cùng. Sau đó để ít đá bào vào.
  + Đến khi xay nhuyễn rồi thì đổ ra ly. Múc kem vani để lên mặt trang trí.

Kem Chà Là

• Cách 5:
  – Nguyên liệu : 6 quả chà là, 2 lạng bách hợp, 1 miếng trần bì, 300g thịt đùi lợn.
  – Cách làm canh chà là :
  + Nấu nước thật sôi rồi cho các nguyên liệu vào cùng lúc. Hoặc để thịt đùi lợn vào trước 10 phút cũng được.
  + Nêm nếm gia vị rồi tắt bếp.
• Cách 6: Chà là có vị ngọt, nên dùng làm thay đường tinh luyện, ăn kèm với các món ăn khác.

Mứt Chà Là

5. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Chà Là ăn quả

• Chà Là rất dễ sống, sinh trưởng tốt, chịu được các điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Cây thích hợp với nhiều loại đất khác nhau, có thể phát triển trên đất cát nghèo dinh dưỡng, đất có nước ngầm và có độ nóng cao. Ðặc biệt Chà là có thể chịu đựng được nơi có độ mặn cao.
• Nhân giống Chà Là bằng cách gieo hạt. Trồng ra đất khi đã gieo được 5 – 6 tháng. Nên trồng vào đầu vụ mưa để giảm công tưới và tăng tỉ lệ sống.
• Tùy theo địa hình của đất mà từng nơi mà có thể trồng tập trung hoặc trồng theo hàng. Hàng cách hàng 4-6 m, cây cách cây 4-6 m.
• Trước khi trồng ta nên xử lý đáy hố bằng phân bón vi sinh để cây dễ bén rễ, trồng xong nên tưới nước ngay để cây nhanh hồi phục
• Mỗi tháng bón 0,01 kg phân NPK cho mỗi gốc cây.
• Dọn sạch cỏ xung quanh gốc để cỏ khỏi lấn át Chà là.
• Ủ gốc bằng rơm rạ, cỏ vào mùa khô để chống sự thoát hơi nước của đất.
• Cắt bớt lá già, khô khi lá non mọc, mỗi lần cắt 5-10 lá già.
• Chà là là cây đơn tính, hoa đực và hoa cái nở riêng trên mỗi cây nên cần trồng xen kẽ cây đực và cây cái để chúng thụ phấn. Cây nở hoa đón nhị đực trong 3 ngày, nếu có được thụ tinh thì kết trái ngay sau đó. Nếu không có phấn thụ tinh thì hoa héo đi sau 3 ngày kế tiếp.
  – Thụ phấn nhân tạo:Khi mùa hoa nở, nhà vườn thu lấy phấn hoa đực và dùng bông nhúng vào phấn hoa đực rồi tung lên vòi nhụy cái vào mỗi sáng sớm. Nếu bảo quản tốt, phấn hoa chà là có thể dùng trên một năm.
  – Thụ phấn tự nhiên: Nếu để hoa đực nhờ gió côn trùng đưa phấn tới cho hoa cái thì trên một vườn nên trồng nhiều giống khác nhau để tăng cường thụ phấn ,làm như vậy sẽ tăng khả năng đậu quả cho chà là

6. Một số hình ảnh thực tế của cây Chà Là ăn trái tại nhà vườn của chúng tôi